افزایش مدت زمان یک فعالیت را با توجه به مدت زمان برنامه ریزی شده را تأخیر گویند ، که این افزایش مدت زمان می تواند به دلایل متفاوت و موارد غیر قابل پیش بینی در طول اجرای پروژه رخ دهد.
به طور کلی تأخیرات در پروژه به دو دسته کلی تأخیرات مجاز و تأخیرات غیر مجاز تقسیم بندی می شوند:
تأخیرات مجاز : تأخیراتی هستند که بر اساس حوادث و موارد غیر قابل کنترل (پیش بینی) و خارج از قصور پیمانکاران رخ می دهد، مانند: حوادث قهریه (سیل ، زلزله و…)، تغییر در محدوده اجرای پروژه از سوی کارفرما ، تعطیلی کارگاه به دلیل اعتصاب کارگران ، تأخیر در تعهدات کارفرما (تأخیر در تحویل زمین، تأخیر در تأمین متریال تعهدی کارفرما) و …
در صورتی که تأخیرات مجاز شمرده شوند، به میزان مدت تأخیر مجاز، زمان پروژه (قرارداد) تمدید می گردد.
این نوع از تأخیرات با توجه به ماهیتشان علاوه بر تمدید مدت زمان پروژه، می توانند بصورت مالی، قابل جبران باشند به عبارت دیگر خسارت مالی به وجود آمده ناشی از این نوع تأخیرات توسط کارفرما به پیمانکار پرداخت می شود ، تشخیص این موضوع که چه نوع تأخیراتی در این دسته قرار می گیرند معمولاً در توافق اولیه و در متن قرارداد ذکر می گردد.
تأخیرات غیر مجاز: تأخیراتی هستند که بر اساس قصور پیمانکار در اجرای پروژه رخ می دهد،مانند:کمبود نیروی انسانی و ماشین آلات،عدم تأمین به موقع تجهیزات و متریال در تعهد پیمانکار ، استفاده از تجهیزات و ماشین آلات کم بازده و …
با وقوع چنین تأخیراتی در پروژه ، خسارت ناشی از آن بر عهده پیمانکار خواهد بود.(تاخیرات غیر قابل جبران)
